DECRETO DO GALEGO, quo vadis?

É inxusto, desde logo, comentar unha norma que aínda non foi publicada no Diario Oficial e da que non sabemos máis que o trazo groso que saiu nos medios de comunicación. Pero ese trazo groso me produciu, como a tanta xente galega, una preocupación xigante, que non podo deixar de expresar nunhas liñas.
Este “tripartismo” entre as linguas –galego, castelán, inglés- cheira a una apariencia de igualdade formal, que agacha unha renuncia a que a xeración máis nova teña competencias na lingua minoritaria, isto é, no galego. A ninguén lle parece mal que haxa una cuota en lingua estranxeira, e mesmo que a cuota chegue á terceira parte. Os sistemas lingüísticos máis eficientes son os que renuncian ao principio de educar na lingua nai e os que inxiren outras linguas desde o comezo. Pero tamén os que respectan e fomentan os sinais de identidade e as linguas minoritarias. Aplicar un sistema de igualdade formal é renunciar desde o principio ao obxectivo da igualdade material.
Non quero falar da miña experiencia persoal como pai de familia. Pero penso que, a pouco que recoñezamos as cousas como son, coincidiremos en que a socialización dos nosos cativos se produce case exclusivamente en castelán, como lingua do ocio, do xogo e de acceso á cultura. Certo é que a situación en Vigo é máis complexa aínda, pero o mesmo sucede nas vilas. A xeración que está hoxe na escola vai ser, no mellor dos casos, diglóxica. De feito, xa o vai ser coa normativa actual. Pero máis aínda se o proxectado chega ao DOG, que vai chegar. O Decreto non vai ser, neste senso, a causa dunha situación moi previsíbel, pero si cómplice e coadxuvante da mesma. E a xente nova que conserve o galego como primeira lingua seguirá a percibir o castelán como a lingua da promoción social, o mesmo que lle sucedeu sempre aos nosos devanceiros.
A educación infantil vai ser desagaleguizada de feito. A primaria e a secundaria estarán ao albur dunha curiosa sorte de “asemblearismo” de pais e nais, aos que se lles encomenda a decisión “técnica” de se as matemáticas ou o coñecemento do medio se imparten en castelán ou en galego. Todo iso, despois dunha enquisa que foi un engano á xente de boa fe. En fin, logo se falará de compoñendas e de “garantía” de aptitudes en galego.
Non me gustan os titulares. A acción positiva do galego ten que estar explícita no texto con medidas concretas, coercibeis e evaluabeis. Seica están agachadas debaixo dos grandes titulares. Oxalá! Pero moito o dubido. A aparienza é moi outra.